Muzeum Narodowe w Krakowie - Oddział Dom Jana Matejki oraz Muzeum w Koszalinie przygotowały pierwszą na Pomorzu wystawę poświęconą życiu i twórczości Jana Matejki, jego interesującej biografii, pasjom,  szeroko rozumianej pielęgnacji narodowej pamięci historycznej.

Muzeum biograficzne Jana Matejki w Krakowie jako jedyne w Polsce gromadzi pamiątki związane z życiem artysty oraz jego rozległymi zainteresowaniami. Powstało w domu, w którym jeden z najwybitniejszych polskich malarzy spędził większą część swojego życia.

W koszalińskim muzeum zobaczymy Jana Matejkę nie tylko jako malarza, wychowawcę wielu pokoleń polskich artystów, lecz także jako badacza starożytności, wielbiciela zabytków, kolekcjonera. Prezentowana wystawa składa się z trzech części. Pierwsza ukazuje biografię i twórczość Mistrza wraz z rysunkami, akwarelami oraz obrazami jego autorstwa. W cyklu rysunków obejrzeć będzie można m. in. interesujące studia kostiumu i rzemiosła pamiętając, że Matejko jako pierwszy w Polsce zwrócił uwagę na przemiany zachodzące w modzie i niezwykle cenił strój jako element historii kultury. Ponadto zobaczymy rysunki przedstawiające wyroby rzemiosła artystycznego, będące często studiami bronioznawczymi, meblarskimi, złotniczymi. Druga część wystawy, poświęcona zamiłowaniom kolekcjonerskim malarza prezentuje wybrane zabytki z kilkunastu działów jego kolekcji. W niektórych przypadkach będzie można porównać jaką rolę pełniły stając się realium malarskim w twórczości Mistrza, podziwiać kunszt dawnych rzemieślników oraz zauważyć niezwykły osobisty związek malarza i kolekcjonera ze zgromadzonymi przez niego przedmiotami.

Kolejna część wystawy wprowadza nas w krąg zainteresowań artysty związanych z zagadnieniami malarstwa monumentalnego oraz dzieła nazywanego Opus Magnum Jana Matejki, czyli polichromii w krakowskim kościele Mariackim, pracy wieńczącej karierę malarza,  która stała się także źródłem inspiracji dla jego uczniów: Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera i Włodzimierza Tetmajera.

Jan Matejko był tytanem pracy. Stworzył ponad trzysta obrazów. Namalował wiele portretów, zarówno kameralnych, jak i monumentalnych. Rysował szkice architektoniczne, pejzażowe, marynistyczne oraz karykatury. Największą pasją artysty stało się monumentalne malarstwo historyczne. Jego twórczość oraz jego osobowość nie przestają nas intrygować, tak jak i fascynowały jemu współczesnych. I tak jak w przeszłości ma on tyluż zwolenników, ilu przeciwników. Prezentowana wystawa ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie oraz prywatnych skłania nas do refleksji nad Janem Matejką, malarzem, niestrudzonym badaczem przeszłości, człowiekiem niezwykłym.