Koszalin zaliczany jest do najbardziej zielonych i czystych ekologicznie miast Polski. Blisko 40% ogólnej powierzchni miasta zajmują piękne parki, zieleńce oraz lasy mieszane, bogate w buki, cis pospolity, modrzew europejski, dąb bezszypułkowy, jarząb brekinia, brzozę niską, bluszcz pospolity, a także polską lianę – wiciokrzew pomorski.
Szczególnie dużą popularnością cieszy się las otaczający Górę Chełmską – jej szczyt znajduje się na wysokości 137 m n.p.m. Teren ten stanowi przyrodniczy obszar rekreacyjno-wypoczynkowy z wieloma alejkami spacerowymi, ścieżką edukacyjno-przyrodniczą oraz licznymi ścieżkami rowerowymi i szlakami turystycznymi. U podnóża Góry Chełmskiej znajduje się park linowy, a na szczycie wieża widokowa (wysokość 31,5 m.), z której rozciąga się wspaniała panorama Koszalina i okolic, aż po Morze Bałtyckie.
Na najbardziej cennych przyrodniczo terenach wokół Koszalina utworzony został obszar chronionego krajobrazu pn. Koszaliński Pas Nadmorski.
Od północy miasto okalają brzegi jeziora Jamno (dziewiąte pod względem wielkości jezioro w Polsce). Na podmokłych terenach, w pobliżu południowo-zachodniego i południowego brzegu Jeziora Jamno, na obszarze zwanym Wielki Łęg, występują lasy i bory bagienne z rzadkim na terenie Pomorza zespołem z woskownicą europejską. W bliskości j. Jamno znajdują swoje siedliska fauny i flory, podlegające ochronie całkowitej bądź częściowej, w tym ptaków, m.in. orła bielika i czapli siwej, a także płazów (żaba śmieszka) oraz flory – m.in. kruszczyka szerokolistnego, sorczyka – kukułki szerokolistnej, wiciokrzewa pomorskiego, kaliny koralowej czy lilii bulwkowatej.
Miasto dysponuje dziewięcioma parkami spacerowo–wypoczynkowymi (ok. 30 ha), licznymi zieleńcami (ok. 77 ha) oraz dwoma rezerwatami przyrody.
Park Książąt Pomorskich 'A' o powierzchni 6,70 ha (w tym staw i rzeka Dzierżęcinka o pow. 1,50 ha) to część zwartego ciągu zieleni, przebiegającego przez miasto od ulicy Rzecznej do ulicy Kutrzeby. Czas jego powstania określa się na lata 1602-1816. Zakończenie zagospodarowania terenu datuje się na lata 1933-1934. W parku znajdują się najpiękniejsze i najstarsze drzewa Koszalina, w tym liczne gatunki obcego pochodzenia m.in. korkowiec amurski i jedyny w Koszalinie egzemplarz magnolii drzewiastej. Unikatem na skalę całego miasta jest cypryśnik błotny oraz miłorząb dwuklapowy, a także aleja platanów klonolistnych. Ogółem wyróżniamy 124 gatunki i odmiany drzew i krzewów.
Park im. Książąt Pomorskich 'B' zajmuje pow. 3,65 ha i stanowi najbardziej na południe wysuniętą część zwartego ciągu zieleni, przebiegającego przez miasto od ulicy Rzecznej do ulicy Kutrzeby. W parku wyróżnia się 91 gatunków i odmian drzew oraz krzewów, wśród których występują ciekawe i rzadkie okazy m.in. dąb szypułkowaty odmiana stożkowa, korkowiec amurski, wierzba babilońska oraz orzech czarny – jeden z wielu pomników przyrody.
Park przy Amfiteatrze o pow. 8,12 ha zajmuje wzniesienie morenowe po wschodniej stronie doliny rzeki Dzierżęcinki. Obecne założenia krajobrazowe parku datuje się na I poł. XIX wieku. Występują tutaj 72 gatunki i odmiany drzew, wśród których wyróżniamy: lipy, jesiony wyniosłe, buki, derenie jadalne, dęby szypułkowe, jałowce sawina, żywotniki zachodnie odmiana wyprostowana, berberysy. Najokazalszy dąb, o obwodzie pnia 405 cm, rośnie przy amfiteatrze i jest uznany za pomnik przyrody.
Park im. Tadeusza Kościuszki – dzieje powstania sięgają początku XIX wieku. Zajmuje pow. 7,51 ha i stanowi północno-wschodni fragment dużego, zwartego ciągu zieleni miejskiej. W zadrzewieniu tego parku wyróżniają się dwie aleje lipowe oraz 72 gatunki i odmiany drzew oraz krzewów, a także „Aleja Dębów Pamięci” utworzona w 2006 r., którą stanowi 25 młodych dębów uroczyście posadzonych przez prezydentów miasta, którzy sprawowali władzę w Koszalinie od 1973 r.
Park Dendrologiczny – dawniej Park Miejski nad rzeką Dzierżęcinką powstał na początku lat 60. XX wieku, zajmuje pow. 7,74 ha. Na części jego terenu (od strony ul. Młyńskiej i Batalionów Chłopskich) znajdują się Bulwary Młyńskie oraz wiele ciekawych gatunków drzew, m.in. klon japoński, kalina sztywnolistna oraz wiele odmian świerków i drzew liściastych.
Rezerwat Jezioro Lubiatowskie leży częściowo w granicach miasta i obejmuje swym zasięgiem 300 ha wód i 70 ha bagien. Został utworzony już w 1956 roku. Jezioro, jak i przyległe obszary, charakteryzują się gatunkowym bogactwem fauny i flory. Gniazduje tam 35 gatunków ptaków, a 48 odwiedza jezioro podczas przelotów. Spotyka się tu m.in. łabędzia niemego, perkoza dwuoczkowego, czajkę czy bekasa krzyka. Teren ten posiada dużą liczbę różnorodnych siedlisk i jest miejscem wegetacji ponad 374 gatunków roślin.
Rezerwat glebowy 'Bielica' o pow. 1,30 ha leży u podnóża północno-zachodniego zbocza Góry Chełmskiej. Ochroną objęta jest zbielicowana gleba, ukształtowana bez udziału wód gruntowych, z lekkich osadów żwirowo-piaszczystych i położona na glinie głębokiej. Rośnie na niej bór sosnowy. Gleba bielicowa jest dokumentem naturalnych gleb polodowcowych Pomorza i ścisłym rezerwatem.
* Informacje pochodzą z ulotki "Zielony Koszalin", opracowanej przez Referat Turystyki i Współpracy Zagranicznej w Wydziale Komunikacji Społecznej, Promocji i Turystyki Urzędu Miejskiego w Koszalinie
Fot. Urząd Miejski w Koszalinie