Zapraszamy na wyjątkowy wieczór muzyki klasycznej, podczas którego Baltic Neopolis Orchestra wraz z europejskimi solistami zaprezentuje repertuar upamiętniający 80. rocznicę zakończenia II Wojny Światowej oraz symbolicznie zamykający polską prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Koncert odbędzie się w Filharmonii Koszalińskiej 26 czerwca 2025 r. o godz. 19.00. Bezpłatne wejściówki można pobrać w kasie Filharmonii.

W programie znajdą się utwory kompozytorów należących do tzw. „utraconego pokolenia” – artystów, których życie i twórczość zostały brutalnie przerwane przez historię. To pokolenie muzyków, które dorastało w burzliwych czasach pierwszej połowy XX wieku, tworzyło dzieła o najwyższym kunszcie artystycznym, a mimo to wielu z jego przedstawicieli zostało zapomnianych - bynajmniej nie z powodu jakości tworzonych dzieł, lecz z racji tragedii wojny, Holokaustu, przesiedleń i represji. Ich głos, choć niemal zamilkł, wciąż domaga się pamięci. Wśród nich Viktor Ullmann, żydowski kompozytor zamordowany w Auschwitz, tworzący do końca, nawet w getcie w Terezinie, gdzie jego muzyka stawała się ostatnią przestrzenią wolności. Obok niego – współczesne głosy twórców, którzy podejmują dialog z tym dorobkiem: Mikołaja Piotra Góreckiego, Adama Wesołowskiego i Wojciecha Kilara. Ich dzieła niosą echo dawnych strat, ale i nowe przesłanie pojednania, duchowości i pokoju. Koncert stanowi głęboko symboliczne wydarzenie artystyczne, muzyczną opowieść o pamięci i przetrwaniu, o stratach, które naznaczyły europejską historię, oraz o tym, co wciąż można ocalić dzięki sztuce, wspólnocie i idei solidarności. To spotkanie różnych języków, doświadczeń i narodów, splecionych w jedną harmonię dźwięku i sensu.

Wykonawcy:
Emanuel Salvador – skrzypce
Monika Szemelak – skrzypce
Emilia Goch Salvador – altówka
Konstantin Heidrich – wiolonczela
Mario Klein – śpiew/ bas
Baltic Neopolis Orchestra

Program:
Mikołaj Piotr Górecki – „Second Space”
Syn legendarnego kompozytora, Henryka Mikołaja Góreckiego, Mikołaj Piotr Górecki kontynuuje tradycję polskiej muzyki współczesnej, łącząc w swojej twórczości elementy liryzmu, duchowości i nowoczesnego brzmienia. Second Space to utwór napisany na zamówienie Baltic Neopolis Orchestra i jej dedykowany. Choć Mikołaj Piotr Górecki należy do współczesnego pokolenia twórców, Second Space można odczytywać jako duchowy pomost łączący go z tymi, których głos przerwała wojna. Jego muzyka niesie ciszę pełną pamięci, echo pokolenia, które nie zdążyło wypowiedzieć wszystkiego, co miało do powiedzenia. Ta „druga przestrzeń” staje się symbolicznym miejscem, w którym utracone głosy mogą wybrzmieć raz jeszcze – przez sztukę, refleksję, solidarność i pamięć.

Viktor Ullmann – „Unwiderstehliche Schönheit”, „Herbst /Lieder der Tröstung”
Ullmann był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli tzw. „utraconego pokolenia” kompozytorem żydowskiego pochodzenia, którego życie i twórczość zostały brutalnie przerwane przez Holocaust. Jego styl muzyczny łączył elementy klasyczne z ekspresjonizmem i modernizmem. „Unwiderstehliche Schönheit„ („Nieodparta piękność”) to utwór przesycony finezją i melancholią, pokazujący jego wyjątkowe wyczucie brzmienia i dramatyzmu. Kompozycja jest deklaracją wiary w siłę sztuki, a tytułowe piękno – nie tylko estetycznym celem, ale i formą oporu. W obliczu otaczającego cierpienia i przemocy, muzyka staje się przestrzenią wolności, a piękno świadomym wyborem przeciwko brutalności świata. „Herbst / Lieder der Tröstung” („Jesień / Pieśni ukojenia”) – cykl pieśni skomponowanych w obozie koncentracyjnym w Theresienstadt, zawierający przejmującą refleksję nad przemijaniem, utratą i nadzieją w obliczu niewyobrażalnego cierpienia. Twórczość była dla Ullmanna aktem oporu i próbą odnalezienia przestrzeni spokoju i człowieczeństwa w obliczu niewyobrażalnego okrucieństwa.

Marcelo Nisinman – „Trzynaście wariacji na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę kameralną”
Marcelo Nisinman to argentyński kompozytor, bandoneonista i aranżer, urodzony w 1970 roku w Buenos Aires, o żydowskich korzeniach i europejskim wykształceniu. Nisinman jest twórcą świadomie budującym pomosty między tradycją a współczesnością, między pamięcią a reinterpretacją. Trzynaście wariacji to forma muzycznej opowieści, pełna zmian nastrojów, kontrastów i zwrotów. Inspiracją dla powstania utworu była dawna polska melodia, a dokładnie Ave Maria – polska wersja Ave Maria. Utwór rozpoczyna się prosto i niewinnie niczym muzyka chóralna. Nastrój następujących później wariacji waha się od statycznego do mrocznego i jego przeciwieństwa. W kontekście koncertu poświęconego utraconemu pokoleniu i pamięci wojennej, utwór Nisinmana można odczytać jako głos współczesnego spadkobiercy kultury przerwanej wojną – próbującego dziś zbudować z jej fragmentów nowe brzmienie, nową tożsamość, nową jedność.

Adam Wesołowski – „Śpiewy Aniołów”
Współczesna refleksja nad duchowością, światłem i transcendencją.
Utwór Adama Wesołowskiego, czołowego przedstawiciela młodego pokolenia polskich kompozytorów, przenosi słuchacza w przestrzeń kontemplacji i wewnętrznego spokoju. Symbolika anielskich śpiewów – obecnych w wielu kulturach jako głos pokoju, nadziei i ochrony – nabiera w tej kompozycji głębokiego znaczenia. W ramach wieczoru poświęconego pamięci ofiar wojny, utwór jawi się jako dźwiękowa modlitwa i hołd dla tych, których życie zostało przerwane.

Wojciech Kilar – „Orawa”
Jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskich XX wieku, znany zarówno z muzyki filmowej, jak i koncertowej. Jego styl łączy minimalizm, inspiracje folklorem oraz duchowość. Orawa pulsuje żywiołowym rytmem i rozwija się w formie stopniowego narastania – przypomina muzyczną wędrówkę przez krajobraz, która kończy się mocnym, niemal tanecznym finałem. Choć utwór jest instrumentalny i pozbawiony słów, ma w sobie emocjonalną dramaturgię, która przyciąga zarówno znawców muzyki współczesnej, jak i szeroką publiczność. W kontekście koncertu „Europejska Harmonia”, utwór pełni funkcję symbolicznego domknięcia – energetycznego, pełnego życia akcentu, który niesie przesłanie trwania, zakorzenienia i nadziei.
Wspólna nić łącząca wszystkich twórców koncertu „Europejska Harmonia” to historia pamięci, tożsamości i wrażliwości. Niezależnie od czasów, w których tworzyli, ich muzyka opowiada o kondycji ludzkiej – o cierpieniu, pięknie, duchowości i nadziei. W tych dźwiękach spotykają się pokolenia, narody i historie. To muzyka, która leczy, pamięta i jednoczy, a czerwcowy wieczór będzie celebracją pokoju, europejskiej współpracy i świętem ponadczasowego języka sztuki.